Slovenya Hükümeti, yüksek nitelikli istihdam amacıyla üçüncü ülke vatandaşlarının ülkeye giriş ve ikamet koşullarına ilişkin 20 Ekim 2021 tarihli ve 2021/1883 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi (AB) uyarınca, Slovenya’da yabancıların istihdamına ilişkin bir dizi değişiklik öngören Yabancıların İstihdamı, Serbest Meslek ve Çalışması Hakkında Kanunda Değişiklik ve Ekler Yapılmasına Dair Kanun Teklifini sundu. Ocak 2024’te Teklif, Yabancılar Kanununda Değişiklik ve Ekler Yapılmasına Dair Kanun ile birlikte Ulusal Meclis’e gönderilmiş olup, Meclis’in Teklifi inceleyip yakın zamanda oylayacağı umulmaktadır.

Sloven yasa koyucu tarafından da takip edilen Direktifin amacı, AB Mavi Kart sistemini güçlendirmek ve teşvik etmek ve üçüncü ülkelerden (yüksek nitelikli) çalışanları çekmektir.

Bu Teklifin yürürlüğe girmesi halinde, aşağıdaki değişiklikler yürürlüğe girecektir:

  • Mevcut yasa uyarınca, yüksek nitelikli bir işe girebilmek için en az bir yıllık bir iş sözleşmesine sahip olmanız gerekmektedir. Teklif, iş sözleşmesinin zorunlu süresini en az altı aya indirmektedir;
  • Mevcut yasa uyarınca, yüksek nitelikli bir işe hak kazanmak için düzenlenmiş bir mesleği icra etme yeterliliğine sahip olmanız gerekirken, düzenlenmemiş meslekler için yüksek düzeyde mesleki niteliklere sahip olmanız gerekmektedir. Bilgi ve iletişim teknolojisi meslekleri için yeni bir özellik öngörülmektedir; bu meslekler için bir yabancı, örgün eğitimi olmasa da yüksek nitelikli olsa bile AB Mavi Kartı alabilecektir. Böyle bir yabancı sadece BİT yöneticisi veya BİT uzmanı olarak çalışabilecektir. Yabancının yüksek mesleki yeterlilik düzeyini son 7 yıl içinde en az 3 yıllık ilgili iş deneyimi ile kanıtlaması gerekecek ve bu deneyim yüksek öğrenim nitelikleri ile karşılaştırılabilir olmalıdır;
  • Mevcut yasa uyarınca, yüksek nitelikli bir işte çalışan bir yabancının maaşı Slovenya’daki ortalama brüt aylık maaşın 1.5 katı olmalıdır. Yabancılar için değiştirilen maaş, maaş seviyesini düşürmektedir – maaşın yalnızca ortalama aylık brüt maaş olması gerekecektir (en son Slovenya Cumhuriyeti Resmi Gazetesinde (Uradni listesi RS olarak adlandırılan) yayınlanmıştır);
  • Bir yıllık yüksek nitelikli istihdamın ardından, AB Mavi Kart sahiplerinin tamamlayıcı bir faaliyet olarak profesyonel veya serbest meslek faaliyeti yürütmelerine izin verilecektir;
  • Mavi Karta dayalı olarak ilk AB ülkesinde bir yıl kalan yabancılar, başka bir AB ülkesinde basitleştirilmiş ve daha hızlı bir prosedürle elde edecekleri AB Mavi Kartına dayalı olarak istihdam amacıyla başka bir AB ülkesine girme, kalma ve çalışma hakkına sahip olacaklardır;
  • Teklif, AB Mavi Kart izninin yabancılardan hangi koşullar altında geri alınacağını yeniden tanımlamaktadır;
  • Tek bir oturma ve çalışma iznine onay verilmesine ilişkin koşullar arasında, Teklif 2 yeni koşul getirmektedir: 1) işverenin son 6 ay içinde herhangi bir işten çıkarma duyurusu yapmamış olması ve 2) işverenin son 6 ay içinde “ticari nedenlerle” herhangi bir işten çıkarma yapmamış olması. Bu koşulların eklenmesinin nedeni, bazı işverenlerin işçileri sadece birkaç aylığına işten çıkarıp daha sonra yeniden işe almalarıdır;
  • Mevcut mevzuat kapsamında mevsimlik çalışma sadece tarım ve ormancılık faaliyetleri için geçerlidir. Ancak, özellikle yaz ve kış aylarında yeterli personel bulunamaması nedeniyle, turizm ve yemek hizmeti sektöründe de tarım ve ormancılıkta olduğu gibi aynı koşullar altında mevsimlik çalışma getirilecektir;
  • Teklif kapsamında, yabancılara, ikamet izinlerinin geçerliliğini uzattıkları veya bir sonraki ikamet izninde kalış amaçlarını değiştirdikleri ve zamanında yapılmış bir ikamet başvurusunun belgesine dayanarak Slovenya’da ikamet ettikleri tüm durumlarda, başvuruları hakkında yetkili makam tarafından nihai bir karar verilinceye kadar, önceki izinlerinin izin verdiği koşullar altında ve ölçüde çalışmaya devam etme imkanı verilecektir;
  • Teklif, iş kanunu kapsamında bir suçtan dolayı yaptırıma tabi tutulan işverenlerin bir kaydını öngörmektedir. İstihdam Servisi’nin internet sitesinde yayınlanacak olan söz konusu kayıtlar, istihdam edilmek, serbest meslek sahibi olmak ya da çalışmak için izin almış olan yabancıların ve Slovenya işgücü piyasasına serbest erişimi olan yabancıların yanı sıra diğer tüm işçilerin (Slovenyalı, AB işçileri) suçlular hakkında bilgilendirilmesine imkan vermelidir;
  • Uluslararası taşımacılık yapan yabancı işverenlerin, hizmet vermeye başlamadan önce İstihdam Servisi ofisine/web sitesine elektronik kayıt yaptırmaları gerekecek ve bu kayıtta temel bilgileri (işverenin adı, işçi-şoförün adı ve soyadı, taşıma güzergahı, vb.) Teklif ayrıca İstihdam Servisi tarafından bir kayıt tutulmasını ve kayıt yükümlülüğünün ihlali halinde yaptırım uygulanmasını öngörmektedir (3.000 Avro ila 30.000 Avro para cezası);
  • Teklif, eğitim atamalarının Slovenya Yeterlilikler Çerçevesi (“SOK”) ile uyumlaştırılmasını öngörmektedir; bu konuda daha fazla bilgiye https://www.gov.si/teme/stopnje-in-ravni-visokosolske-izobrazbe/ adresinden ulaşabilirsiniz.

Sibiz, İstihdam, Serbest Meslek ve Yabancıların Çalıştırılması Hakkında Kanunda Değişiklik ve Ekler Yapılmasına Dair Kanun Teklifini memnuniyetle karşılamaktadır; zira değişiklikler belirli idari prosedürleri hızlandıracak, yabancı işçileri sömüren işverenler üzerinde daha fazla kontrol sağlayacak, yüksek nitelikli kişilerin Slovenya’ya taşınmasını ve çalışmasını teşvik edecek ve yerel düzenlemeleri Avrupa Birliği mevzuatıyla uyumlu hale getirecektir.